Op dinsdag 3 oktober 2023 vond het Nationaal Voetgangerscongres plaats in Amsterdam. Het programma stond in het teken van het congresthema van 2023: ruimte maken voor de voetganger.
Programma
Zoeken op trefwoord
- TijdTitelSpreker
- 09:15 - 10:00Inloop, pak koffie of thee en maak kennis met de andere bezoekers 20231003
- 10:00 - 10:15Welkom door de dagvoorzitter 20231003
- 10:15 - 10:45Keynote door Jos Gadet: Beloopbaarheid is key 20231003
“De stad en lopen zijn twee entiteiten die bij elkaar horen”, zegt Jos Gadet - hoofdplanoloog bij de gemeente Amsterdam en keynotespreker op het congres. “Het klimaat van de infrastructuur verschuift nu weer naar de voetganger.” Gadet vertelt over ‘hoe het was’ én over waar we naar toe gaan. Hij geeft je bruikbare tips die je kunt meenemen in je dagelijkse praktijk.
Uit het interview met Gadet
“De beloopbaarheid van voorzieningen dichtbij is belangrijk voor een (economisch) aantrekkelijke stad. Ik wil wegblijven van het activistische geluid om ‘de straat terug te geven aan de voetganger’, maar gebruik gewoon een analytische blik en maak daarmee beleid voor de gemeente. Amsterdam heeft de ambitie om een wandelbare stad te zijn hoog op het lijstje staan. Op 3 oktober ga ik tijdens het Nationaal Voetgangerscongres meer over dit Amsterdamse gedachtegoed vertellen.” Lees het hele interview met Jos Gadet.
Keynote door Jos Gadet: Beloopbaarheid is key door Jos Gadet
- 10:45 - 11:15Pauze 20231003
- 11:15 - 12:00Keuzeronde 1 20231003
- 11:15 - 12:00Voetgangersnormen voor rustige straten tot extreem drukke voetgangersgebieden 20231003De grote opgaves voor mobiliteit en in de openbare ruimte zijn evident; het moet groener, ruimtebesparender, gezonder en ontmoeting stimuleren. Visies waarin er meer ruimte is voor lopen & fietsen en minder auto wordt voorgesteld zijn er genoeg. Het daadwerkelijk realiseren van voetgangersruimte is weerbarstiger. Bovendien leidt verdichting tot meer extreem drukke voetgangersgebieden zoals rondom stations, uitgaanspleinen en het Wallengebied waarbij crowdmanagement nodig is om de voetgangersstromen te managen.
In rustige tot drukke gebieden, maar ook in extreem drukke voetgangersgebieden kunnen normen bijdragen aan een goed voetgangersklimaat. In rustige tot drukke straten dient de normstelling bij te dragen aan voldoende ruimte voor de voetganger; ruimte die gedeeld moet worden met andere functies op het voetpad en andere modaliteiten in de straat. In de extreem drukke gebieden gaat het bij de ontwikkeling van normen om de vraag wanneer het druk is, wie dat vindt en het motief en bijbehorende gedrag van voetgangers. En, voor welk kwaliteitsniveau voor de voetganger kiezen we uiteindelijk? En, wanneer moeten we met crowdmanagement ingrijpen?In een drietal presentaties verkennen we het vraagstuk van de normstelling.
- We verkennen in ronde 1 kort de bovenliggende visies, het Beleidskader Ruimte voor de Voetganger met normen voor de voetgangersruimte in rustige tot drukke straten. De normstelling in dit beleidskader voldoet niet voor de extreem drukke gebieden.
- In ronde 2 verkennen we daarom de problematiek in deze voetgangersgebieden. In gebieden waar veel voetgangers komen, zoals binnensteden en stations, kan het gevoel ontstaan dat het “te druk” is. Een eenvoudig en goed uitlegbaar normeringskader voor voetgangersdrukte is dan essentieel om te komen tot inzicht in en oplossingen voor deze drukte. Toch is het niet zo eenvoudig omdat het ene drukke gebied het andere niet is.
- In ronde 3 verkennen we daarom de zoektocht om te komen tot normstelling, want wie vindt het nu precies te druk en waarom? Wanneer is het dan druk? En, met welk motief en bijbehorend gedrag zijn de voetgangers in het gebied? Of, deze zoektocht tot een nieuw normenkader heeft geleid? Dat hoor je in de presentaties.
En, wil je het ook zien, horen en voelen, ga dan mee met de walkshop naar het Wallengebied voor het complete pakket over normen!Voetgangersnormen voor rustige straten tot extreem drukke voetgangersgebieden door Frans Osté, Michiel Mueller
- 11:15 - 12:00Workshop: Ouderen stimuleren om (veilig) te (blijven) lopen – wat is daar voor nodig? 20231003
De Beweegalliantie en platform Ruimte voor Lopen onderzoeken samen hoe we wandelen voor en door ouderen kunnen stimuleren. Dit doen ze door partijen te verbinden uit de verschillende domeinen, waarbij aandacht is voor ruimtelijke inrichting, veiligheid van de loopinfrastructuur, loopnetwerken, voetgangersbeleid en activiteiten om het lopen te stimuleren.
Welke obstakels zijn er bij de uitvoering en verduurzaming van bestaande programma’s? Hoe kunnen we deze wegnemen? Wat kunnen we daarbij van elkaar leren? Door gezamenlijk naar deze vragen te kijken ontstaat een cirkel van partijen die, door samen te werken, het lopen voor en door ouderen kunnen stimuleren en duurzaam kunnen borgen.
Mooi voorbeeld van een belangrijke interventie is Doorstappen – Zeker op weg van Veilig Verkeer Nederland. Samen met ouderen worden tijdens deze bijeenkomsten obstakels uitgelicht en wordt gezocht naar oplossingen om ouderen zo veilig mogelijk op weg te kunnen laten gaan. Hierbij is het belangrijk dat ouderen zich bewust zijn van de beperkingen die met het ouder worden ontstaan. Maar ook dat zij weten wat zij zelf kunnen doen én waar anderen mee kunnen helpen om veilig te blijven lopen. Voor senioren is het thema mobiliteit heel belangrijk, maar het krijgt vaak te weinig aandacht.
Tijdens een inspiratiesessie zullen we toelichten waarom lopen zo belangrijk is voor ouderen, wat de cirkel Ruimte voor lopen voor senioren inhoudt en hoe Veilig Verkeer Nederland hier aan bijdraagt. Ook is er ruimte voor inbreng van de deelnemers: welke obstakels ervaren zij en hoe kunnen we hierin van elkaar leren?
Deze inspiratiesessie geeft inzicht in waarom het zo belangrijk is dat ouderen kunnen blijven lopen, hoe de Beweegalliantie hier aan bijdraagt en wat Veilig Verkeer Nederland doet op dit gebied voor senioren. De sessie biedt deelnemers de mogelijkheid mee te denken over obstakels en interventies. We nodigen partijen graag uit om aan te sluiten in deze cirkel.Workshop: Ouderen stimuleren om (veilig) te (blijven) lopen – wat is daar voor nodig? door Melvin Groenhof, Peternel Mereboer
- 11:15 - 12:00Korte presentaties - interessante updates over diverse onderwerpen Meerdere sprekers 20231003
- Toolbox loopbeleid 20231003
Overweeg je loopbeleid te maken, maar weet je niet waar te starten en ben je op zoek naar inspiratie? Dan is de toolbox loopbeleid interessant voor jou.
Toolbox loopbeleid door Hannah Kandel
- De herinrichting van het Noorderpark en het veranderde gebruik door haar bezoekers 20231003Presentatie van het evaluatieonderzoek van de herinrichting van het Noorderpark in Amsterdam (periode 2017-2019). Wat zijn de effecten van de herinrichting op het parkbezoek, wandelen en sporten? Effecten van herinrichting van de openbare ruimte op beweeggedrag gebeurt weinig in Nederland. Dit onderzoek is daarom uniek in zijn soort.
De herinrichting van het Noorderpark en het veranderde gebruik door haar bezoekers door Imke van Moorselaar
- Ontwerpwijzer Voetgangers 20231003
CROW legt op dit moment de laatste hand aan de Ontwerpwijzer Voetgangers. Dit wordt hèt handboek voor wie loopvriendelijk beleid wil voeren en de omgeving loopvriendelijk wil inrichten en beheren. De ontwerpwijzer begint met een overzicht van de baten van investeren in lopen, trends, feiten, cijfers en de relevante wetgeving. Vervolgens wordt ingegaan op de belangrijkste eigenschappen van voetgangers (met als boodschap dè voetgangers niet bestaat ) en worden de hoofdeisen voor loopvriendelijke infrastructuur gepresenteerd. Daarna wordt dit uitgewerkt in de ontwerpprincipes op alle schaalniveaus, van stadsniveau naar straatniveau. Het hoofdstuk daarna gaat in op hoe een voetgangersnetwerk kan worden onderverdeeld in drie typen netwerken en welke eisen aan deze netwerken worden gesteld. Ook wordt ingegaan op oversteken, beheer, monitoring, onderhoud en handhaving. Tot slot biedt de ontwerpwijzer de nodige ‘voorzieningenbladen’, dit zijn bladzijden met daarop telkens informatie over een bepaald ontwerpelement (voorziening). De Ontwerpwijzer Voetgangers verschijnt begin november maar tijdens het Nationaal Voetgangerscongres willen we je alvast een ‘sneak preview’ geven.
Ontwerpwijzer Voetgangers door Emile Oostenbrink
- De 15-minutenstad: hoe doe je dat? 20231003Hoe krijgen we ondanks de toenemende drukte in de toekomst steden waar het fijn leven, wonen en werken is? De 15-minutenstad kan een antwoord bieden. In dit stedelijk concept zijn alle dagelijkse basisbehoeften binnen een kwartier lopen of fietsen van je huis te vinden.Wandelnet, Fietsersbond en Rebel werkten hiervoor het 15-minutenstad-concept uit in zeven ontwerpprincipes. Een tipje van de sluier: uitgangspunt is dat de mens centraal staat en dat verplaatsingen duurzaam zijn. Dat vereist een compacte, gemengde en leefbare stad. En de toepassing van het STOMP-principe, waarbij achtereenvolgens geredeneerd wordt vanuit de voetganger, de fietser, het OV, deelmobiliteit en pas daarna vanuit de auto.De ontwerpprincipes hebben we uitgewerkt in een whitepaper (https://www.rebelgroup.com/wp-content/uploads/15-minutenstad-hoe-doe-je-dat.pdf). Het whitepaper beschrijft daarnaast de resultaten van een toets van deze principes op de cases “nieuw stadsdeel Almere Pampus” en “verdichting Meeuwenlaan Zwolle”. Ook benoemt het paper een aantal veel voorkomende uitdagingen bij het in de praktijk brengen van de ontwerpprincipes, en geeft suggesties voor hoe daarmee om te gaan.Tijdens een korte pitch informeren we de aanwezigen van het Voetgangerscongres graag op hoofdlijnen over de inhoud van het whitepaper.
De 15-minutenstad: hoe doe je dat? door Ruben van den Bulck
- Ongevallen met voetgangers 20231003
In een korte presentatie zal VeiligheidNL een actueel inzicht in het aantal en de aard van voetgangersongevallen geven. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen verkeersongevallen met voetgangers en eenzijdige voetgangersongevallen. De presentatie biedt daarnaast een inzicht in de achtergrondkenmerken van slachtoffers, in het letsel dat wordt opgelopen, in de bijbehorende zorgkosten, en in de ontwikkeling van voetgangersongevallen in de afgelopen tien jaar.
Ongevallen met voetgangers door Branko Olij
- 11:15 - 12:00Onderwijs Meerdere sprekers 20231003
- Lopen Tussen De Oren: hoe young professionals op te leiden 20231003
Hoe zit lopen nu in de bachelor- en masteropleidingen voor urban en mobiliteitsplanners? En wat is nodig voor de onderwijs- en vakwereld?
Lopen Tussen De Oren: hoe young professionals op te leiden door Ineke Spapé, Sandra Schuit
- Inclusieve voetgangersgebieden: Definitie en evaluatie in de case-studies Nijmegen en Oslo 20231003
Lopen is voor iedereen. Op basis van twee case-studies; Nijmegen en Oslo worden aanbevelingen gegeven hoe inclusieve voetgangersgebieden kunnen worden bereikt.
Inclusieve voetgangersgebieden: Definitie en evaluatie in de case-studies Nijmegen en Oslo door Noa Hamacher
- 11:15 - 12:00Workshop: De rol die ruimtelijke data kan spelen in beleidvorming en uitvoering voor goede looproutes. 20231003
In deze workshop gaan we samen op zoek naar dilemma’s en kansen in loopbeleid en de rol van ruimtelijke data om deze inzichtelijk te maken. Dit doen we aan de hand van cases in Nijmegen en Groningen.
Ruimtelijke data zijn belangrijk voor het ontwikkelen van loopbeleid en de uitvoering daarvan. Samen met Track Landscapes en Webmapper ontwikkelen we kaarten die inzicht geven in loopstromen, voorzieningen, type routes en de wensen van verschillende loopgroepen.
In deze workshop volgen we twee routes. In de eerste route nemen we de kaart als uitgangspunt en gaan het gesprek aan welke input de kaart aan beleidsontwikkeling geeft. In de tweede route starten we bij de beleidsdoelen en verkennen we welke kaarten beleidsontwikkeling en -uitvoering kunnen ondersteunen.
Vanuit de twee routes komen we tot praktische voorbeelden hoe ruimtelijke data de ontwikkeling van loopbeleid in uw gemeente of organisatie kan ondersteunenWorkshop: De rol die ruimtelijke data kan spelen in beleidvorming en uitvoering voor goede looproutes. door Sophie Bekkers, Femke Niekerk
- 12:05 - 12:50Keuzeronde 2 20231003
- 12:05 - 12:50Oversteekplaatsen Meerdere sprekers 20231003
- Gelijkheid voor voetgangers aan overige weggebruikers met de “Bossche voetgangerslantaarn” 20231003
De gemeente 's-Hertogenbosch past sinds 2019 een nieuwe inclusieve voetgangerslantaarn toe bij met verkeerslichten geregelde punten. Kom het ervaren.
Gelijkheid voor voetgangers aan overige weggebruikers met de “Bossche voetgangerslantaarn” door Eric Greweldinger
- Zebrapaden: van mythes naar heldere strepen 20231003
Al decennia lang hanteren gemeenten verschillende uitgangspunten voor het toepassen van zebra’s bij voetgangersoversteekplaatsen. Er circuleren allerlei mythes: zebra’s zijn schijnveilig, zebra’s mogen niet in 30 km-straten, zebra’s mogen niet in 50 km-straten, zebra’s mogen niet op fietspaden. Mobycon heeft in opdracht van CROW een verkenning uitgevoerd naar de toepassing van zebrapaden. Wat is er in de literatuur over bekend en hoe gaan gemeenten er in de praktijk mee om? Ook is gevraagd de bestaande aanbevelingen over de toepassing van zebrapaden tegen het licht te houden. Op grond van de resultaten zijn voorlopige aanbevelingen voor de toepassing van zebrapaden opgesteld voor verschillende kruispuntentypen en wegvakken. Ook zijn adviezen gegeven voor vervolgstappen. Doel is dat er in Nederland meer eenduidigheid komt in de toepassing van zebra’s. In deze presentatie willen we de resultaten met de congresdeelnemers delen.
Zebrapaden: van mythes naar heldere strepen door Emile Oostenbrink, Marc Schenk
- 12:05 - 12:50Workshop 'de stoep' 20231003
Nieuw, wijk of bestaande wijk? Iedereen heeft ooit de stoep gebruik, maar helaas zijn de huidige stoepen niet voor iedereen toegankelijk. Ik wil op basis van deze workshop andere collega's meenemen in hoe ik de stoep zie.
Workshop 'de stoep' door Leninn Hernandez
- 12:05 - 12:50Inzicht in loopbaarheid Meerdere sprekers 20231003
- Walkability tool in de praktijk 20231003Data-analyse kan inzichten geven in de loopvriendelijkheid van steden. Posad Maxwan ontwikkelde een walkability tool waarmee zij alle buurten van Nederland scoren op hun loopvriendelijkheid. Een mooie tool, maar hoe werkt deze in de praktijk? Wat meet de tool nu precies en wat kun je als gemeente met de resultaten? Hoe moet je de resultaten interpreteren en hoe gebruik je de analyse als basis voor beleid en concrete acties?De gemeente Arnhem vroeg Molster Stedenbouw om loopbeleid voor de stad te ontwikkelen en Posad-Maxwan om een analyse te maken van de loopvriendelijkheid van Arnhem. In een team van vier - Ioannis Triantafillidis, GIS-specialist bij Posad Maxwan, Annemieke Molster, zelfstandig stedenbouwkundige en onderzoeker, Paul Getz, GIS-specialist bij gemeente Arnhem en Michel Rijke, Bestuursadviseur Ruimte bij gemeente Arnhem- keken we hoe we de tool het beste konden toepassen. Door de kennis van de verschillende teamleden over data, loopvriendelijkheid en specifieke situaties in de stad te combineren en met elkaar te discussiëren konden we de tool verbeteren. Ook voegden we analyses toe en kwamen we samen tot zinvolle interpretaties van de resultaten. Per buurt is nu duidelijk waar de pijnpunten zitten en waar de focus van verbeteringen zou moeten liggen.Annemieke en Ioannis vertellen over hun ervaringen. Deelnemers krijgen inzichten in de toepasbaarheid van de tool. En wie weet ontstaan er nog meer nieuwe inzichten over verbeteringen van de tool of de toepasbaarheid ervan tijdens het gesprek.
Walkability tool in de praktijk door Annemieke Molster, Ioannis Triantafyllidis
- Inventarisatie/aanleg veilige en comfortabele voetpaden, is essentieel voor een kwalitatieve stadsopbouw 20231003Uit grootschalige enquêtes blijkt dat kwalitatieve, veilige en comfortabele voetpaden in woongebieden als het grootste mobiliteitsprobleem wordt ervaren. Kennis over de voetpadeninfrastructuur is het middel, om het beleid aan te zetten om te investeren in veilige voetpaden.Een voetpadeninventaris van voetpaden is de basis om een degelijk beleid rond voetpaden te ontwikkelen. Het verkeersplatform heeft een tool ontwikkeld om kwalitatieve, veilige en comfortabele te inventariseren. De kwaliteit en veiligheid wordt getoetst via 9 parameters. Op basis van het resultaat van deze parameters kan worden vastgesteld welke ingrepen -aanleg van een voetpad, wegwerken van knelpunten, bredere doorlopende voetpaden, helling, ondergrond, ...- op korte of middellange termijn nodig zijn. Het beleid kan dan een actieplan ontwikkelen om tegemoet te komen aan kwalitatieve, veilige, comfortabele voetpaden. Een gedetailleerde kwalitatieve inventarisatie kan leiden tot een infrastructuur waarop elke voetganger -jongere, oudere, mindermobielen, ...- recht op hebben.
Inventarisatie/aanleg veilige en comfortabele voetpaden, is essentieel voor een kwalitatieve stadsopbouw door Johan de Mol
- 12:05 - 12:50Integraal loopbeleid Meerdere sprekers 20231003
- ‘Te voet op weg naar een kwart’ 20231003
De Eindhovense strategie en actielijn om het aandeel voetgangersverplaatsingen in de stad naar een kwart te brengen.
‘Te voet op weg naar een kwart’ door Erik van Hal
- #VoordeVoetganger – de Utrechtse aanpak 20231003
De positionering #VoordeVoetganger is onderdeel van de Utrechtse aanpak, waar we een voetgangersnetwerk en ontwerpprincipes uitwerken om daarmee projecten loopvriendelijker uit te voeren. We hebben in beeld gebracht dat beleid van een heel aantal andere thema’s veel kansen én projecten bevat #VoordeVoetganger. Utrecht gaat voor gezond stedelijk leven voor iedereen, dus voor een compacte, groene en inclusieve 10 minuten stad. Onze aanpak richt zich op het verbinden van deze beleidsvelden om Utrecht zo aantrekkelijker en fijner te maken #VoordeVoetganger. Er gebeurt al veel #VoordeVoetganger, alleen vaak impliciet. In onze aanpak werken we daarom aan framing én bewustwording. We laten zien dat bijna elk project ruimte heeft #Voordevoetganger of kan bijdragen aan een fijnere plek om te lopen. In onze bijdrage laten we zien hoe de Voetganger overal is en hoe we dit binnen de gemeente expliciet maken.
#VoordeVoetganger – de Utrechtse aanpak door Birgit Cannegieter, Marijn Kik
- 12:05 - 12:50Data en modelleren Meerdere sprekers 20231003
- Datagedreven inzichten voor meer ruimte voetgangers 20231003
in deze sessie leer je hoe data je kan helpen bij betere inzichten in voetgangers en de ruimte.
Datagedreven inzichten voor meer ruimte voetgangers door Jeroen Steenbakkers
- Een hybride voetgangersmodel voor heel Nederland 20231003Voetgangers vormen een steeds belangrijkere mobiliteitsgroep bij stedelijke ontwikkeling. Er is echter maar weinig bekend over voetgangersstromen. Er zijn wel studies met schattingen over hoeveel er wordt gelopen, maar deze betreffen slechts enkele centrumgebieden van grote steden. Voor het Buitenreclameonderzoek hebben wij een voetgangersmodel gebouwd waarmee de voetgangersintensiteit voor elk wegvak in Nederland wordt geschat.De intensiteitsschattingen bestaan uit twee delen. In het basismodel worden eerst het aantal loopritten per adres geschat. Deze worden vervolgens middels een ritlengteverdeling toegedeeld op het netwerk. De dichtheid van winkels en uitgaansgelegenheden wordt gebruikt om de verdeling van loopritten door de stad goed weer te geven. Hoe hoger deze dichtheid is, hoe meer er wordt gelopen. Het basismodel is hierdoor gemiddeld gesproken al een goede weergave, maar het detailniveau van specifieke looproutes, met name in drukke voetgangersgebieden ontbreekt dan nog. In vergelijking met bijvoorbeeld autoverkeer is de lokale omgeving veel bepalender voor welke looproutes er zijn. Om dit detailniveau in de verdeling van looproutes toch goed weer te geven worden de modelstromen aangevuld met werkelijk waargenomen voetgangersstromen van zo’n 25.000 panelleden uit het NVP (Nederlands Verplaatsingspanel).Door de combinatie van een model én waargenomen stromen worden zowel in rustige als drukke gebieden nauwkeurige voetgangersstromen geschat. Hierdoor wordt niet alleen inzicht verkregen in drukke centrum gebieden, maar ook in voetgangersgebieden buiten stadscentra en zelfs in woonwijken. Dit stelt beleidsmakers voor het eerst in staat om een compleet beeld van voetgangersstromen in hun gemeente of provincie te vormen om daar beleidsmaatregelen op aan te passen.
Een hybride voetgangersmodel voor heel Nederland door Tom Thomas
- Het simuleren van voetgangers(stromen), waarom niet? 20231003Door de verstedelijking neemt het aantal voetgangers in de openbare ruimte toe en komt de doorstroming meer onder druk te staan. Maar hoe worden deze voetgangersstromen eigenlijk beïnvloed door verschillende factoren, zoals de fysieke vormgeving van de openbare ruimte, de aanwezigheid van obstakels en de overige weggebruikers?Om dit in beeld te brengen wordt gebruik gemaakt van microscopische simulatiemodellen, waarin het gedrag van de voetgangers zo gedetailleerd mogelijk wordt nagebootst. Door op deze wijze voetgangersstromen te simuleren, blijkt hoe voetgangers zich door een stad of gebouw bewegen en hoe de ruimte hierop kan worden (her)ingericht. Bijvoorbeeld op de Damrak in Amsterdam, waar wachtrijen voor de rondvaartboten andere voetgangers kunnen hinderen. Inzicht hierin helpt om de ervaring van de voetgangers te verbeteren. Ook helpt het simuleren van voetgangersstromen bij het ontwerpen van evenemententerreinen. Eventuele knelpunten worden geïdentificeerd en er kan een efficiëntere/veiligere evacuatie worden georganiseerd.Steeds vaker komt ook de vraag naar voren om voetgangersstromen te beschouwen in relatie met andere modaliteiten. Als de modaliteiten fysiek gescheiden zijn, zoals bij een stationsomgeving, is dit zeer goed mogelijk. Het gedrag van een gemotoriseerd voertuig is echter anders dan van een voetganger en vergt een andere modeltechniek om dit goed in beeld te brengen. Bij busstation, zoals het nieuwe busstation bij Schiphol, maken bussen en voetgangers gebruik van dezelfde ruimte. Indien bekend is wat de beperkingen én mogelijkheden zijn van een multimodaal model is het mogelijk om betrouwbare analyses te maken van shared space omgevingen.
Het simuleren van voetgangers(stromen), waarom niet? door Geert-Jan Wolters
- Inzicht in het gedrag van voetgangers 20231003
De kwaliteit van economie, mobiliteit, openbare ruimte en veiligheid van de (binnen)stad draait om de voetganger. Hoe kan je die effectief beïnvloeden?
Inzicht in het gedrag van voetgangers door Marco Duijnisveld
- 12:50 - 13:45Lunchpauze 20231003
- 13:45 - 14:45Keuzeronde 3 20231003
- 13:45 - 14:45Walkshop: Groene stratenkaart Amsterdam 20231003
Amsterdam verdicht om woningen te bouwen en het landschap te sparen. Het groen dat we koesteren moet goed verbonden blijven, voor zowel het dier op het land, in de lucht en in het water als de fietser en de voetganger. Waarom, waar en hoe gaan we dat de komende jaren in Amsterdam doen. De Groene Stratenkaart wil daar antwoord op geven.
Walkshop: Groene stratenkaart Amsterdam door Quirijn Verhoog
- 13:45 - 14:45Workshop: ‘Hoe ver kom ik vanuit mijn huis?’ 20231003Waar data gedreven onderzoek voor bijna elke vorm van mobiliteit de standaard is, is dat voor de wandelaar nog niet het geval. Voor de wandelaar zijn er geen verkeersmodellen, is er geen file data en geen mobiliteitsprognoses. Het is voor velen nog iets ‘voor erbij’.Binnen het lopen is vooral de routedichtheid (kwantiteit) en de beleving (kwaliteit) van de route van belang. Extra belangrijk zijn de stad land verbindingen die mensen de mogelijkheid geven de stad te ontvluchten en de rust op te zoeken in het buitengebied. Goede stad-land verbindingen vergroten de leefbaarheid in de stad.Met de workshop willen we de deelnemers inspireren met en bewust maken van de data gedreven mogelijkheden om wandelnetwerken te analyseren en te verbeteren. Deze manier van analyseren geeft een nieuwe kijk op wandelnetwerken en brengt mogelijke knelpunten direct in kaart. Hierdoor kunnen de betrokken partijen gericht aan de slag met de verbetering van de wandelinfrastructuur van Nederland.We denken dat een workshop de beste vorm is om deze boodschap over te brengen. Het is namelijk een manier van denken, een perspectief, wat we willen overbrengen. Daarvoor is de combinatie uitleg en actieve werkvorm het meest geschikt.
Workshop: ‘Hoe ver kom ik vanuit mijn huis?’ door Sjaak Punt, Frank Hart
- 13:45 - 14:45Walkshop: Ruimte maken, ruimte laten 20231003
De werking van de openbare ruimte moet je zien, voelen, ruiken en zelf ervaren. Om dat mogelijk te maken wandelen we naar een drukke straat en toetsen we deze straat op twaalf thema’s. Deze thema’s gaan over verkeer, over verblijf en over beleving van de openbare ruimte. Aan het einde van de walkshop bespreken we kort gezamenlijk deze verbreding van de blik op de openbare ruimte.
Walkshop: Ruimte maken, ruimte laten door Michel Hoogwerf
- 13:45 - 14:45Walkshop: Crowdmanagement in het Wallengebied 20231003
In de eerste keuzeronde van dit congres kun je de workshop 'Voetgangersnormen voor rustige straten tot extreem drukke voetgangersgebieden' volgen.
Ga mee naar de Wallen en maak kennis met misschien wel het drukste gebied van Nederland. We zullen zien en horen hoe alle theorie uit de workshop Voetgangersnormen voor rustige straten tot extreem drukke voetgangersgebieden in de praktijk werkt (zonder deze workshop ben je ook van harte welkom om mee te gaan).In dit zeer drukke gebied zijn hosts actief. Met vooraf gedefinieerde scenario’s, realtime data en veel praktijkervaring wordt elk weekend de drukte gespreid en beheerst. Als het te druk wordt, weten de hosts met slimme interventies, zoals het instellen van eenrichtingsverkeer, de menigte de goede kant op te geleiden.
Uiteindelijk blijft de hamvraag natuurlijk: wat is nou te druk; wanneer gaan de hosts nu precies ingrijpen? We gaan het je uitleggen!
Walkshop: Crowdmanagement in het Wallengebied door Frans Osté
- 13:45 - 14:45Walkshop: Woorden doen ertoe! Denk mee over nieuwe voetgangerstaal 20231003
Willen we doorstroming faciliteren van een verkeersader of zijn we uit op een straat met flaneerkwaliteit? Woordkeus heeft een grote invloed op onze kijk op de fysieke leefomgeving, en vervolgens op de vormgeving ervan. Het is om die reden van groot belang om termen goed tegen het licht te houden, voordat we ze omarmen. Niet verzuchten “dat is een semantische discussie”, daarmee suggererend dat het onbelangrijk is. Maar de discussie vol aan gaan. In het boek “het recht van de snelste” werd de discussie voor een breed publiek geopend. De hoogste tijd dat de vakwereld deze discussie explicieter gaat voeren. Tijdens deze sessie gaan we al lopend met elkaar in gesprek om te komen tot nieuwe voetgangerstaal.
Aan het einde van de sessie staan er 2500 stappen extra op de teller!Walkshop: Woorden doen ertoe! Denk mee over nieuwe voetgangerstaal door Martine de Vaan
- 14:45 - 15:05Pauze 20231003
- 15:05 - 15:50Keuzeronde 4 20231003
- 15:05 - 15:50De ontwikkeling van een voetgangersnetwerk; van ambitie tot en met implementatie op straat 20231003
Het ontwikkelen van een stedelijk loop- en wandelnetwerk kan op basis van een aantal stappen die wij tijdens deze sessie toelichten. Maar hoe kom je van een netwerk op papier tot implementatie op straat? In deze sessie nemen Goudappel, Royal HaskoningDHV en de gemeente Utrecht u mee in dit proces.
Goudappel presenteert aan u hoe een stedelijk loop- en wandelnetwerk met drie soorten netwerken (basis-, plus- en groennetwerk) en vijf soorten (verblijf)zones wordt gevormd. Mede door de netwerken (de stedelijke loop- en wandelroutes waar elk(e) stad of dorp over beschikt) te verbinden met de verschillende zones ontstaat één loop- en wandelnetwerk. Tijdens de presentatie wordt de methodiek toegelicht, de netwerken en zones beschreven en een stappenplan gegeven voor nadere uitwerking. Dit wordt versterkt door een voorbeelduitwerking uit de praktijk.
Royal HaskoningDHV en de gemeente Utrecht nemen u mee naar de Amsterdamsestraatweg in Utrecht. Dit is een unieke stadsstraat met een mix van wonen, werken, winkelen en horeca. De straat kent een grote druk op de openbare ruimte, waarbij de voetganger in het gedrang komt. We nemen u graag mee hoe we van ambitie tot implementatie van het voetgangersnetwerk komen, en welke afwegingen hierbij zijn gemaakt. We gaan in op het proces en de hobbels die je op weg naar herinrichting tegenkomt. Het vraagt niet alleen een gedragsverandering van weggebruikers, maar ook van ambtenaren, beheerders en gebruikers.
Samen met jou sluiten wij af met een discussiegesprek over de uitdagingen en dilemma’s die op ons (voet)pad komen!De ontwikkeling van een voetgangersnetwerk; van ambitie tot en met implementatie op straat door Leonie Smeets, Carien ten Cate, Dennis van Sluijs
- 15:05 - 15:50Gezondheid en groen Meerdere sprekers 20231003
- Staatsbosbeheer en de groene metropool: van visie naar praktijk 20231003
Staatsbosbeheer werkt al een aantal jaren aan mogelijkheden om gebieden dicht bij steden en dorpen meer aan te laten sluiten op andere groene gebieden. Het streven is te komen tot sterke groene netwerken voor mens én natuur. Fat betekent wat voor het eigen beheer, voor groene netwerken voor lopen en fietsen en voor gebiedsontwikkeling. Na jaren van pilotgebieden, proberen enzovoort komen we nu in de fase van de bredere toepassing. Dat gaat niet vanzelf. luister en denk mee over 'hoe nu verder'
Staatsbosbeheer en de groene metropool: van visie naar praktijk door Caroline Porsius
- Practice What You Preach 20231003
Zie en leer hoe goed voorbeeld doet volgen: GGD medewerkers doen zelf wat ze anderen adviseren.
Practice What You Preach door Fred Woudenberg
- 15:05 - 15:50Korte presentaties - interessante updates over diverse onderwerpen Meerdere sprekers 20231003
- Maak tijd voor de voetganger 20231003De voetganger zoekt een plaats binnen de domeinen van ruimtelijke inrichting. In de technische velden waar men uiting aan moet geven moet men zoeken naar een passende inrichting. Voldoende breedte, groene omgeving, veilige verlichting en bescherming tegen de weersomstandigheden zijn allemaal losse elementen die bijdragen aan een beter voetgangersklimaat. Daarbij is een minimale maat al snel het startpunt in verschillende domeinen.Vanuit de verkeerskunde is de grote doelstelling om veilig grote afstanden te overbruggen. Middelen om doorstroming en daarmee snelheid te waarborgen zijn daarin de belangrijkste grootheid. Een goede voetgangersruimte heeft doorgaans geen kwaliteiten op het vlak van afstanden, maar op verblijven. De natuurkundige grootheid voor de voetganger zou daarmee Tijd omvatten. Een prettige wijk en sociale stad biedt ruimte om invulling te geven aan verblijf. Biedt een plan de mogelijkheid om extra tijd te spenderen dan ben je op de goede weg.Een reflectie vanuit de technische terreinen hoe vertraging eruit ziet in de stedelijke omgeving. Vanuit de verkeerskunde denk je aan plateaus en asverspringing. Waar kun je meer opletten. Hoe kan vertraging in een positief daglicht worden gesteld voor de stedelijke omgeving.
Maak tijd voor de voetganger door Ab Schelling, Chris Visser
- 'Het stimuleren van Actieve Mobiliteit bij kinderen: Hoe Ontwerpend (emphatizing) Onderzoek het juiste pad biedt' 20231003We organiseren een walk-through shop om onze aanpak en bevindingen te delen, van elkaar te leren en implementatie-mogelijkheden voor de walk-sharing service te verkennen. We willen hierbij een interactieve sessie (van 60 minuten) organiseren om te laten ervaren hoe de ontwikkeling van de service is afgesteld op de behoeftes van de doelgroep(en) en hoe zo’n zelfde initiatief kan worden aangepakt.We delen graag onze inzichten vanuit het ontwikkelen in co-creatie met zowel kinderen als ouders en hoe deze twee groepen elkaar kunnen aanvullen en stimuleren in de ontwikkeling van aantrekkelijkheid en gebruiksvriendelijkheid van de app, maar ook in de motivatie en mate van vertrouwen in de service om zo te stimuleren tot gedragsverandering waarbij kinderen invloed kunnen uitoefenen op de mobilieits-keuzes van hun ouders. In het kort, een walk-through shop met tussenstops op relevante momenten aan de voor- en achterkant van de ontwikkeling van ons project. Om het project voor bezoekers tot leven te laten komen laten we deelnemers onderdelen van ontwikkeling bewandelen: zowel ‘onze ontwikkelings route’ als de ‘participant route’. Vervolgens kunnen de deelnemers hun eigen bevindingen koppelen aan de functionaliteiten van de app om zo vanaf data-analyse tot de ontwerp fase te ervaren hoe de puzzelstukjes gevormd zijn tot de uiteindelijke walk-sharing service. Hiermee laten we ervaren hoe de betrokkenheid van alle stakeholders in een vroeg stadium van het ontwikkelingsproces kan leiden tot interesse, bewustzijn en geschiktheid voor verschillende stedelijke inpassingen.
'Het stimuleren van Actieve Mobiliteit bij kinderen: Hoe Ontwerpend (emphatizing) Onderzoek het juiste pad biedt' door Ilse van Zeumeren
- Eerste Belgische Voetgangersbarometer 20231003
Ongeveer 11 miljoen: zoveel voetgangers zijn er in België. Toch is dat bijna het enige cijfer dat we kennen. Met de steun van federaal Minister van Mobiliteit Georges Gilkinet lanceerden de Voetgangersbeweging, Tous à Pied en Walk een grootschalige enquête naar de mening van voetgangers in heel ons land. Op die manier willen we de noden van voetgangers beter in kaart te brengen, zodat het beleid hierop afgestemd kan worden. De bevraging onderzoekt de bewandelbaarheid van Belgische steden en gemeenten, d.w.z. hoe aangenaam het er is om je te voet te verplaatsen. Deelnemers vulden de bevraging in op maat van hun gemeente en konden de vragenlijst meerdere keren invullen voor verschillende (deel)gemeenten waar ze regelmatig wandelen.
We zijn allemaal voetganger, elke dag. Te voet naar het werk of naar school; tijdens het shoppen; al wandelend met of zonder hond; wanneer we op straat komen om mensen te ontmoeten of enkel voor de laatste meters richting bus, fiets of auto. We hebben het recht om vlot, veilig en comfortabel te voet te gaan. Om de voetganger op de kaart te zetten en concrete aanbevelingen te doen hebben we meer cijfers nodig. We vroegen aan voetgangers om hun stem te laten horen en duidelijk te maken wat de grootste groep weggebruikers nodig heeft.
De bevraging liep net iets langer dan twee maanden, tot en met 30 juni 2023. Invullen duurde 15 minuten en kon via voetgangersbarometer.be. De resultaten worden verwacht tegen eind oktober 2023 en moeten ons een beter inzicht geven in de verwachtingen en de uiteenlopende behoeften van iedereen die zich te voet verplaatst. Tijdens het congres lichten we alvast een tipje van de sluier op en vertellen we je wat meer over de doelstellingen en de werkwijze!
Eerste Belgische Voetgangersbarometer door Naomé Carmeliet
- Van begin naar beleid, de loopagenda van de Provincie Groningen 20231003
Beleid schrijven voor een modaliteit dat (bijna) altijd het sluitstuk is, hoe pak je dat aan? Sinds 2023 is de provincie Groningen bezig met het ontwikkelen van beleid voor de voetganger.
Van begin naar beleid, de loopagenda van de Provincie Groningen door Laura Hagedoorn
- 15:05 - 15:50Integraal loopbeleid Meerdere sprekers 20231003
- Ontwerpwijzer Rotterdam Loopt! Ontwerpen voor de voetganger in Rotterdam 20231003Met het programma Rotterdam Loopt is er groeiende aandacht voor de voetganger in de stad ontstaan. Wat betekent dat voor het ontwerp? De Ontwerpwijzer Rotterdam Loopt is een inspirerend handboek voor ontwerpers in Rotterdam en geeft met name landschapsontwerpers, verkeersontwerpers en stedenbouwkundigen handvatten en richtlijnen mee voor een goed ontwerp voor de voetganger in de stad.
Ontwerpwijzer Rotterdam Loopt! Ontwerpen voor de voetganger in Rotterdam door Franka Fontijn
- Evaluatie van een groen woonerf vanuit de voetganger 20231003Al jaren werken we in Gent voor de voetgangers, zoals de zones 30, een trottoiractieplan en het circulatieplan. Maar dat beleid was versnipperd, er was nooit een echte strategie voor de voetganger. Dat hebben we veranderd: sinds januari 2023 heeft Gent een goedgekeurd Voetgangersplan.We bouwden een droombeeld voor Gent Voetgangersstad 2040 dat vertaald werd in drie strategische ambities.- Een integraal voetgangersbeleid- De openbare ruimte op maat van de voetganger- Te voet is het nieuwe normaalBij de eerste ambitie, een integraal voetgangersbeleid, zetten we er op in om een stevige basis te leggen voor het voetgangersbeleid door ervoor te zorgen dat alle stadsdiensten het voetgangersbeleid incorporeren.Daarnaast zetten we in op meer data voor de voetganger en evalueren we projecten vanuit het standpunt van de voetganger.Dit doen we bijvoorbeeld door in een nieuw woonerf met veel groenelementen na te gaan op welke manier een persoon met een visuele beperking en een persoon met een rolstoel zich kunnen verplaatsen.We filmden op welke manier zij zich konden verplaatsen en stelden een aantal pijnpunten vast waaruit bleek dat er een toch een aantal verschillend zijn tussen hoe een ontwerp er uit ziet en hoe de straat dan effectief functioneert in praktijk.We nemen jullie graag mee in dit verhaal.
Evaluatie van een groen woonerf vanuit de voetganger door Veerle Bekaert
- 15:05 - 15:50Panelgesprek: Mengen van fietsers en voetgangers Meerdere sprekers 20231003
Fietsers en voetgangers maken op veel plaatsen gemengd gebruik van dezelfde ruimte. Denk bijvoorbeeld aan winkelgebieden, woonerven of smalle straatjes waar het troittoir onder meer wordt gebruikt als terras.
Hoe faciliteer je veilig mengen? Waar doe je dat wel en in welke situatie beter niet?
Een gesprek onder leiding van dagvoorzitter Jacqueline Kerkhof over botsende belangen, samenwerken, (ervaren) verkeersveiligheid, oplossingen en begrip. Met medewerking van de directeur van de Fietsersbond, Esther van Garderen. Zij belicht de belangen van de fietser tijdens dit panelgesprek met voetgangersspecialisten.
Panelgesprek: Mengen van fietsers en voetgangers door Esther van Garderen, Ankie van Dijk, Jacqueline Kerkhof, Anton van der Sanden, Paul van den Bosch, Rob Althuisius, Frank Aarnink
- 15:55 - 16:15Interview met wethouder Melanie van der Horst 20231003
Dagvoorzitter Jacqueline Kerkhof gaat in gesprek met wethouder Mobiliteit - Melanie van der Horst.
Van der Horst is een actief en betrokken wethouder. Te veel lawaai (luidruchtig optrekken), fietsend naar school – kan dat nog veilig?, zijn verschillende onderwerpen waar de wethouder aandacht voor vraagt in de media.
Hoe zit dat met de voetganger?
Op LinkedIn heeft de wethouder deze zomer de Amsterdammers gevraagd naar hun fijnste wandelplek. Wat is daar uit gekomen? En het beleidskader Ruimte voor de Voetganger is recent vastgesteld. Wat zijn de ambities van de hoofdstad en waar wordt nu aan gewerkt?Interview met wethouder Melanie van der Horst door Melanie van der Horst, Jacqueline Kerkhof
- 16:15 - 16:35Uitreiking LoopAward 20231003
- 16:35 - 17:30Borrel 20231003